Kripto para sektörü son dönemde oldukça büyük düşüşler yaşadı. Elbette bu düşüş sadece kripto sektörü için geçerli değil. Bir taraftan küresel enflasyon sorunu giderek büyümeye devam ederken, diğer taraftan artan resesyon endişeleri piyasaları oldukça germiş durumda. Biz de bu yazımızda sizlerle resesyon nedir, durgunluk nedir? ve resesyon olursa ne olur gibi sorulara cevap arayacağız. Öncelikle:
Resesyon (Durgunluk) Nedir?
Ekonomi ve finans alanında “durgunluk” olarak da kullanılan resesyon kelimesi, kimsenin duymaktan hoşlanmadığı bir terimdir. Ekonomiye yayılan ve birkaç çeyrekten fazla süren önemli bir ekonomik gerilemeyi de anlatan resesyon, piyasalardaki para akışının düzenin bozulması olarak da tanımlanabilir.
Daha basit bir şekilde özetlememiz gerekirse resesyon ne demektir sorusunun en net cevabı, gayri safi yurtiçi hasıladaki düşüş, daha yüksek işsizlik ve finansal piyasalarda düşen fiyatların ekonomik zinciri kırmasıdır. Amerika Birleşik Devletleri’nde, bir durgunluk tipik olarak iki ardışık negatif ekonomik büyüme çeyreği olarak tanımlanır. Son dönemde ABD resesyon endişelerinin artma sebeplerinden birisi de budur.
Bir ekonomide genişleme ve büyüme sonsuza kadar süremez. Ekonomik aktivitede önemli bir düşüş, genellikle karmaşık, birbirine bağlı faktörlerin bir kombinasyonu tarafından tetiklenir. Ekonomik şoklar, tüketici güven kaybı, yüksek faiz oranları ve deflasyon gibi negatif gelişmeler bu tetiklerden birkaçı olarak gösterilebilir.
Bir bütün olarak öngörülemez doğası nedeniyle, bir resesyonun tipik olarak ne kadar sürdüğünü ölçmek oldukça zordur. Ancak, İkinci Dünya Savaşı sonrası ortalama resesyon süreleri 11 ay sürmüştür.
Resesyon (Durgunluk) Neden Olur?
Resesyonun (durgunluk) tek bir nedeni yoktur. Resesyon tek bir nedenle tetiklenmek yerine tipik olarak faktörlerin bir kombinasyonundan ortaya çıkar. Ancak son dönemde yaşanması olası olarak görülen resesyonun nedeni olarak Faiz oranlarındaki artış gösterilmektedir. Faiz artışı durgunluğa neden olabilir. Federal Rezerv Bankası (Fed) faiz oranlarını yükselttiğinde, borç para almak daha pahalı hale gelir. Bu, yatırım ve tüketici harcamalarında azalmaya yol açabilir, bu da üretim ve işlerde azalmaya yol açabilir.
Bir ekonominin durgunluk yaşayıp yaşamadığını göstermeye yardımcı olabilecek birkaç temel ekonomik gösterge vardır. Bir ekonomik analiz yapıldığında, ekonominin mevcut durumunun daha doğru bir resmini vermek için bu göstergeler genellikle dikkate alınır. Durgunluğun genel olarak ele alınan dört göstergesi şu şekildedir:
- Ekonomik faaliyetlerde düşü
- İşsizlik oranında artış
- Düşüş trendinde olan piyasalar
- Konut fiyatlarında yaşanan aşırı düşüş veya yükseliş
Resesyon bu ve benzeri durumların yaşanması durumunda, insanların bir şeyler satın almayı bırakması ve ekonomik zincirin kırılması ile meydana gelir. İş döngüsü bozulu. Bir şeyler satın almama eylemine “kaldıraç azaltma” denir. Kaldıraç kaldırma, insanların ve işletmelerin kredilerini ve kredi limitlerini ödeyerek borç seviyelerini düşürmesidir.
Bu, varlıkları satarak veya tasarrufları artırarak yapılır. İnsanlar borçlarını kaldırmaya başladığında, harcanan daha az para olduğu için ekonomi yavaşlar. Bu, işten çıkarmalara ve daha fazla işletmenin iflas etmesine yol açar. Ekonomi ne kadar düşerse, borç kaldırma o kadar fazla olur ve durgunluk o kadar derinleşir.
Tüm bunlara ek olarak durgunluk, ticaret ve sınai faaliyetlerin azaldığı ekonomide geçici bir düşüş dönemi olarak da kabul edilir. Ekonomideki her iki düşüş döneminin de düşen üretim ve istihdam ile karakterize edilmesi bakımından benzerler. Bununla birlikte, çıktı ve istihdamda daha keskin düşüşler ile depresyonlar genellikle çok daha şiddetlidir.
