Kripto varlık yasa tasarısının etki analizinde çarpıcı detaylar yer aldı. Etki analizinin ayrıntılarında, Türkiye’de faaliyet gösteren kripto para borsalarının kripto varlıklarına ve mevzuata uymayan web sitelerine getirilen erişim engeli dikkat çekti.
Kripto platformlarında gerçekleştirilen tüm transfer işlemlerinin kayıt altına alınması zorunlu kılınacak. Böylelikle kripto ekosistemindeki kayıt dışılığın önüne geçilecek.
Etki analizine göre, kripto varlık düzenlemesi daha önce kaldıraçlı alım satım işlemleri (Foreks) için yapılan düzenlemeye benzer etkiler yaratabilir. Bilindiği üzere, Foreks işlemlerini düzenleme ve denetleme yetkisi 2011 yılında Sermaye Piyasası Kuruluna (SPK) verilmişti.
Etki analizinde neler yer alıyor?
Anadolu Ajansı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bugün görüşülecek Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin etki analizini irdeledi.
Etki analizinde, “2024 yılı için aracı kurumlardan tahsil edilen yetki belgesi harcı 749 bin 533,30 liradır. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle ilk aşamada, 10 ila 20 kadar platformun yetkilendirilmesi, ilaveten 5 ila 10 bankanın saklama lisansı alması öngörülmektedir. Bu kapsamda söz konusu şirketlere faaliyet harcı verilmesi suretiyle ilk aşamada 11 milyon 243 bin lira ila 22 milyon 486 bin lira aralığında bir kamu geliri elde edilmesi beklenmektedir” ifadesi dikkat çekti.
Buna göre, borsalar yetki belgesi almak zorunda kalacak ve bu belge için ücret ödeyecek.
Türkiye’deki kripto platformlarında yaklaşık 7 milyar dolar var
Kripto varlıklara yönelik saklama hizmeti, SPK tarafından yapılan düzenleme ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından uygun görülen bankalarca veya kuruluşlarca yürütülebilecek. Etki analizinde, kripto platformlarında yaklaşık 7 milyar dolar tutarında varlığın bulunduğu ifade edildi.
Analize göre, Türkiye’deki 10 kripto para borsasının portföyünde yer alan tüm kripto varlıkların yüzde 29,6’sını Bitcoin, Ether ve USDT oluşturuyor.
1,701 internet sitesine erişim yasağı
Yasa teklifinde, kripto ekosisteminde faaliyet gösteren kuruluşların kayıt dışı faaliyetlerinin önlenmesi amaçlanıyor. Bu alanda hizmet verecek kuruluşların SPK’dan onay alması gerekecek. Geçtiğimiz yıl kaldıraçlı işlemlerle ilgili olarak mevzuata aykırı paylaşım yapıldığı tespit edilen toplamda 1,701 internet sitesine erişim yasağı getirildi.
Etki analizinde, SPK tarafından düzenlenen ve denetlenen borsaların, piyasaların, takas kurumlarının, merkezi saklama kurumlarının ve Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ’nin faiz hariç tüm gelirleri üzerinden bütçeye gelir kaydı yapıldığı aktarıldı.
Bu kapsamda, kuruluşlardan 2021’de 104 milyon 943 bin 423 lira, 2022 yılında 165 milyon 794 bin 867 lira ve 2023’te ise 300 milyon 80 bin 421 lira gelir elde edildi.
Etki analizinde, “10 kripto varlık alım satım platformundan edinilen verilere göre 2023 yılı için platformların faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin toplamı yaklaşık 5 milyar liradır. Söz konusu tutar üzerinden hesaplama yapıldığında yaklaşık 100 milyon lira tutarında bir gelir etkisi öngörülmektedir” şeklinde bir ifade yer aldı.
