Dünya ve piyasalar karmakarışık. Rusya-Ukrayna Savaşı ve Çin-Tayvan gerginliği devam ediyor. Amerika’da bankacılık krizi bitmiyor. Şimdi de ülkenin 18. büyük bankası ‘First Republic’ batmanın eşiğine geldi. ABD Ekonomisi ve küresel finansal sistem üzerinde kara bulutlar dolaşıyor.
Ancak tüm bunlar olurken yeni bir dünyanın da temelleri atılıyor. Kimsenin aklına gelmeyecek, yer kürenin ücra bir köşesinde, bir devletin daha Bitcoin vb kripto varlıklara yatırım yaptığı ortaya çıktı.
Orta Amerika ülkesi El Salvador Ocak 2022’de, tarihte ilk kez Bitcoin satın alan ülke olmuştu. (1) Forbes Dergisi’nin 15 Nisan tarihli haberine göre Hindistan-Çin sınırında Himalaya Dağları üzerinde kurulu Bhutan, Bitcoin ve kripto varlıklara yatırım yapan ikinci ülke oldu.
Yaklaşık 800 bin nüfuslu ülkenin ‘Druk’ adlı bir varlık fonu bulunuyor. 2,9 Milyar dolar değerinde bir portföy yöneten Druk’un daha önce iflas eden kripto saklama kuruluşları Celcius ve Block-Fi’da hesapları olduğu anlaşıldı. Forbes’a göre Druk, Block-Fi’da 1888 Bitcoin tutuyordu ve buna karşılık 30 milyon USDC kredi almıştı. Ayrıca Bhutan’ın varlık fonu Nisan-Haziran 2022 döneminde Celcius’a 18 milyon dolar yatırırken, kuruluştan 65 milyon dolar değerinde Bitcoin, Ether vb kripto varlık çekmişti. (2) El Salvador’un ilk seferinde 410 Bitcoin satın aldığını hatırlarsak, Bhutan Orta Amerika ülkesinden daha büyük bir yatırımcı haline gelmiş bile olabilir.
Daha önce Norveç varlık fonu MicroStrategy hissesi satın alarak dolaylı yoldan yaklaşık 600 Bitcoin sahibi olmuştu. Ayrıca Singapur varlık fonu Temasek’in de Bitcoin yatırımı yaptığı hep konuşuldu. Ancak Singapur şimdiye kadar bu iddiaları doğrulamadı.
“Nüfusu 1 milyon bile olmayan; yıllık üretimi 2,6 milyar doları aşmayan; turizm, ormancılık ve hidro-elektrik santraller dışında herhangi bir geçim kaynağı bulunmayan küçücük bir ülkenin Bitcoin almasının ne önemi var?” diye sorabilirsiniz.
El Salvador ve Bhutan küçük de olsalar başka ülkelere örnek oluyor. Üstelik Bhutan kripto varlık yatırımlarını resmi olarak açıklamadı. Kripto saklama kuruluşları batmasaydı belki de biz bu dingin ülkenin Bitcoin gibi adrenalin yüklü bir yatırım aracına girdiğini hiç öğrenemeyecektik. Yine de tam olarak ne kadar yatırım yaptıklarını da bilemiyoruz.
Aynı zamanda Bhutan’ın durumu bize başka ülkelerin de gizli olarak kripto varlık yatırımı yapmış olabileceğini de anlatıyor. Demek ki devletlerin Bitcoin ve arkadaşlarına yatırım yapması gittikçe yayılan yeni bir trend.
2017-18 Döneminde Türkiye’nin rezervlerime Bitcoin vb kripto varlıklardan almasını önerdiğimde bana deli muamelesi yaptılar. Yok koskoca Merkez Bankası Bitcoin ‘oynar’ mıymış, yok dünyanın kabul etmediği Bitcoin’i Türkiye neden alsınmış, yok Bitcoin çok dalgalıymış vs vs… Geldiğimiz noktada ortaya çıktı ki Türkiye 2017 yılı başında döviz rezervlerinin sadece yaklaşık %5’ini Bitcoin, Ether vb’ne çevirseydi bugün en az 300-400 milyar dolar kar edecekti! (3)
Faizleri indiren Türkiye enflasyona boğulurken, faizleri yükselten ABD ve Avrupa’da bankalar batmaya başladı. Kim bilir bundan sonra yüksek faizler nedeniyle daha neler olacak. İşte küçük ülkeler yavaş yavaş problemin faiz değil rezerv olduğunu anlamaya başladı. Günümüz dünyasında paranın rezerv işlevi bozuldu. Sınırsız para basmanın yol açtığı enflasyon nedeniyle dolar ile bile örneğin 5-10 yıl para biriktiremiyorsunuz.
Böylece şimdilik küçük ülkeler rezervlerine Bitcoin almaya başladı. Zamanla başka devletler de istemeseler bile Bitcoin almak zorunda kalabilir. Dünya çapında 4 trilyon dolardan fazla varlık yöneten Fidelity Ocak 2022’de yayınladığı bir raporda şu görüşlere yer vermişti:
“Bitcoin’in benimsenmesi artarsa, bugün bir miktar Bitcoin satın alan ülkeler, rekabet açısından emsallerinden daha iyi durumda olacak. Bu nedenle, diğer ülkeler Bitcoin’e inanmasalar bile, bir çeşit sigorta olarak satın almak zorunda kalacaklar.” (4)
Kaynaklar:
(3) https://www.btchaber.com/devlet-bitcoin-alsin-gorusune-elestiriler/
(4) https://news.bitcoin.com/fidelity-countries-acquire-bitcoin-very-high-stakes-game-theory/
