Küresel salgının gündeme taşıdığı önemli kavramlardan biri “güven” duygusu. Kamuoyunun yönetimler, kurumlar, medya, ekonomi, bilim ve teknoloji gibi bir çok olguya duyduğu güvenin sorgulandığı ve “yeni normal” in nasıl olacağının tartışıldığı bu günlerde, finans dünyasındaki yeni teknolojilerin geleceğine ne kadar güven duyulduğu da araştırmalara konu olmuş durumda.
2001 yılından beri kamuoyu güven ölçme araştırmaları yapan iletişim firması Edelman Ocak 2020’de insanların hükümetler, iş dünyası, medya ve STK konularına güvenini ölçen “2020 Edelman Güven Barometrisi” adlı bir anket çalışması yayınladı. Örnekleme grubu içinde Türkiye’nin olmadığı çalışma, 28 ülkeden, 18 yaş üstü +34.000 kişiyi kapsıyor. Firma Mayıs başında yayınladığı özel edisyonda ise kripto para birimlerini incelemiş. Kripto para birimleriyle ilgili sonuçlara geçmeden önce ilk rapordaki bazı sonuçlara göz atmak gerekiyor.
Teknoloji Kontrolden Çıkmış Durumda mı?
Ankete katılanların
* %61’i teknolojideki değişim hızının çok tempolu olduğunu düşünüyor;
* %66’sı teknoloji, insanların gördüğünün veya duyduğunun gerçek olup olmadığını bilmesini imkansız hale getireceği için endişeleniyor ve
* %61’i de yönetimlerin etkin regülasyonlar yapabilmek için gelişen teknolojileri yeterince anlamadığını düşünüyor.
Küreselde teknolojiye güven geçen seneye göre 3 puan düşmüş; ama tüm sektörler arasında %75 ile hala en çok güvenilen sektör; finansal hizmetler ise %56 ile nötr alanda. Diğer taraftan katılanların yaklaşık %60’ı otomasyon ve ekonomi sebebiyle işlerini kaybedeceğini düşünüyor.
Tüm bu verilerin Covid-19 öncesi veriler olduğu göz önüne alınırsa insanların teknoloji ve ekonomideki yerinin geleceği konusunda hissettikleri stres dikkat çekici. Buna bir de anketin en önemli sonuçlarından olan “ bugünkü haliyle kapitalizmin insanlara yarardan çok zarar getirdiğini” düşünenlerin oranının %56 olması eklenince tüm bu endişe ve öngörülerin nereye evrileceği kripto dünyasını da yakından ilgilendirecektir.
Araştırmanın kripto para birimlerine güveni ölçen özel yayınında dikkat çeken başlıklar ise şöyle:
Fintek İnovasyonlarına Güven
* Kripto para birimleri, P2P işlemler ve robo danışmanlıklara güven hala %50’nin altında olsa bile geçen yıla kıyasla kripto para birimlerindeki 11 puanlık artış önemli.
* Bankacılık, sigorta, finansal varlık yönetimi gibi geleneksel yöntemlere güvende düşüşler görülüyor ki örneğin bankalara güvende 4 puanlık gerileme var.
* Ankete katılanlar arasında gerekli kriterleri karşılayan %17’lik bir bilgili/eğitimli kesim var. Fintek gelişmelerine duyulan güvende bu kesimle geride kalan kesim arasında 10 puanlık büyük bir güven boşluğu var; bilgili/eğitimli kesimin güveni yukarıda olmak üzere.
Regülasyonlar
* Cevap verenlerin %62’si kripto para birimlerinin ve blokzincirin yeterince regüle edilmediğini düşünüyor.
* Kripto para birimlerine ve blokzincire güvenmeyenlerin %84’ ü bunların yeterince regüle edilmediğini, güvenenlerin de %48’i regülasyonların yetersiz olduğunu düşünüyor. Ülke bazında bakıldığında genelde güven ve daha fazla regülasyon arasında ters ilişki var: Güven unsurunun %81 ile en yüksek olduğu Çin’de daha fazla regülasyona ihtiyaç olduğunu düşünenler %51. Güven unsurunun %30-40’larda seyrettiği Fransa, İrlanda, İtalya, ispanya gibi ülkelerde daha fazla regülasyon isteyenlerin oranı %80’lere çıkmış. Yine de ortalamada %62’nin daha fazla regülasyona ihtiyaç olduğunu düşündüğü ortamda var olan uluslararası ve bölgesel düzenlemelerin artacağını düşünmek yanlış olmaz.
Piyasalar
* İncelenen 26 ülkenin 22’sinde kripto para birimlerine ve blokzincire güven 5 ile 25 puan arasında artmış. En çok Arjantin, Meksika, Kolombiya, Hindistan, Singapur ve İtalya’da artmış.
* Küresel olarak güven geçen seneye göre 11 puan artmış ve ortalamada güven %48’de kalmış.
Gelişen Teknolojilerin Etkisi Pozitif mi Negatif mi?
* Gelişen teknolojiler arasında kripto para birimlerinin ve blokzincirin pozitif etkisine olan güven %35’le diğerlerine göre en aşağıda; genetik harita, genom mühendisliği, sürücüsüz araba, AI ve robotik gibi alanlarda güven %50 ye kadar çıkmış.
* Küresel ortalaması %35 olan bu orana ülke bazında bakılınca 28 ülkenin 22sinde kripto para birimlerinin ve blokzincirin pozitif etki yapacağına dair güven %50’nin altında.
Çin hem kripto para birimlerine ve blokzincire güven unsurunda hem de bunların pozitif etkisine ikna olmada en üst sırada; dolayısıyla bu durumun devletin dijital para uygulamasının başarısına olumlu yansıması beklenebilir.
Kim Hangi Teknolojiden Ne Kadar Haberdar?
* Kripto para birimleri ve blokzincir hakkında hiçbir şey bilmeyenlerin oranı %34’le genetik harita, genom mühendisliği, sürücüsüz araba, AI ve robotik gibi diğer teknolojilerdeki oranların en üstünde; ancak işin içine “biraz bilme” katılınca kripto para birimlerine ve blokzincire aşina olma durumu %76’ya çıkıyor ve sürücüsüz araba, AI ve robotik oranlarını biraz geçiyor.
* Diğer taraftan kripto para birimlerinin ve blokzincirin pozitif etkisi olacağını düşünenlerin oranı bilgili/eğitimli kesim arasında %71’e dek çıkıyor; diğer bir deyişle öğrenme arttıkça pozitif etki potansiyelini görme oranı %273 artıyor.
Hangi Aksiyonlar Kripto Para Birimlerine Ve Blokzincire Olan Güveni İyileştirir?
Aşağıda sıralanan durumlar kripto para birimlerine ve blokzincire duyulan güveni iyileştirir diyenlerin oranı:
* Dezavantajların anlatılması, %47
* Avantajların anlatılması, %46
* Etik kodun olması, %43
*Eğitim programları ve iş eğitimleri, %41
* Uzman gözetimi, %37
* Regülasyon kullanımında devletle ortaklık, %35
* CEO’nun güvenlik vaadi, %34
* Olumsuz etkilenenlere yardım için bir fon kurulması, %28
Bu verilerden, doğru iletişim, yeterli eğitim programları ve etik kodların kripto dünyasına olan güveni iyileştirmede en önemli unsurlardan olduğu anlaşılıyor. Sonuçta incelenen 26 ülkenin 22’sinde kripto para birimlerine ve blokzincire olan güven geçtiğimiz yıla göre artmış durumda; kripto varlık ve blokzincir teknolojisinin doğru aksiyonlar alınarak gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülke piyasalarında –zaman zaman farklı motivasyonlar olsa da- gelişmeye devam edeceği kaçınılmaz duruyor.
Kaynak: https://www.edelman.com/trustbarometer?utm_source=&utm_medium=&utm_campaign=&clid=